Merhabalar,

Şirketimizin blog sayfasına ilk yazıya Yazarkasa nedir, ÖKC ile POS cihazı arasındaki farkı nedir gibi sorulara cevap bulmaya çalışmakla başlamak istedim. Umarım başarılı olur…

Yazarkasa Nedir, Neden Kullanılır?

Yazarkasa, Avrupa ve Amerika’dan sonra -tabiri yerindeyse yıllar yıllar sonra- 3100 sayılı “KATMA DEĞER VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARI KULLANMALARI MECBURİYETİ HAKKINDA KANUN”un 06.12.1984 tarihinde onaylanmasıyla hayatımıza girdi.

Amacı yapılan harcamaların -aslında sağlanan gelirin- fatura kesmeden kayıt altına kolayca alınabilmesi, özellikle KDV’deki kaçakların önüne geçilebilmesiydi. (Özay Gönlüm’ü burada yâd edelim)

Ve biz teoride “Ödeme Kaydedici Cihaz”, uygulamada ise “Yazarkasa” ile tanışmış olduk.

Dediğim gibi amaç videoda izlediğimiz gibi uzun uzun fiş, fatura kesmek yerine vergi mükellefinin hızlıca gelirini kaydetmesi ve buna uygun olarak KDV ve Gelir Vergisini dönem sonunda defterdarlığa iletmesiydi.

Yazarkasa Tamam da, Yeni Nesil ÖKC Nedir Öyleyse?

Ona geçmeden biraz tarihe de bakalım. Devlet kanunu çıkarttı, yazarkasayı herkes alacak, ama halk boş durur mu, bu sefer de başladık “Fiş almazsak ne olur, kaça olur?” sorularına. Ancak oyunun kural koyucusu tabii ki halk değildi, hemen hamle geldi, adı “Vergi İadesi” oldu. Birçok uygulamada olan vergi iadesi bu sefer fişlere uygulanacak, çalışanlar ve emekliler topladıkları fişleri vergi iade zarflarına koyacak, bunu çalıştıkları kurum yada emekliyse bankaya (yanlış hatırlamıyorsam Ziraat Bankası’na) teslim edecek ve maaşlarına ek bir gelir elde edeceklerdi.

Tabii burada sonsuz gelir değil, harcadığının KDV iadesi yapıldığı için maaşın oranında harcama ve harcama oranında KDV iadesi esastı. (Bu konulara toplayabilisem başka bir yazıda girerim)

Ve tabii ki usulsüz vergi iadeleri, birbirinden fiş kapmalar vs derken daralan bütçeye devletimiz vergi iadelerinin ilk başta azaltılması ve sonrasında, teoride farklı şekilde olsada, vatandaşın gözünde kaldırılmasıyla çözüm buldundu ve tabii bu kayıt dışını doğurdu.

Çözüm aranırken kredi kartları cebimize girdi.

Bir taraftan vergi iadeleri, yazarkasa derken hayatımıza daha doğrusu perakende satışa kredi kartları iyice girmeye, cüzdanların vazgeçilmez parçaları olmaya başladı. Belki birçoğumuz hatırlamayacaktır ancak ilk kredi kartı provizyonları mekanik bir alet yardımıyla alınırken,

zamanla bunun yerini önce telefon hattıyla (ISDN) daha sonradan direk internet üzerinden ve nihayet GPRS üzerinden provizyon alan makinelere bıraktı (kabul ediyor ve biliyorum hepsi bir sayede internet dediğimiz geniş alan ağı ile bankadan provizyon alıyor ama farklı işte:)

Ve dünyada bir ilki biz yapalım dedik, kredi kartı ile yazarkasayı birleştirelim ve buna Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz diyelim.

11.04.2012 tarihinde çıkartılan tebliğ ile hayatımıza “Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar” girdi. Bu tebliğ ile eski ödeme kaydedici cihazlar artık üretilmeyecek, EFT-POS yani kredi kartından provizyon alabilme özelliği eklenen yeni nesiller yerlerini alacaklardı.

İlk başta ağır koşullar gelmiş olmasına rağmen tabii bu da zamanla gevşetildi. Geçiş aşamalara bırakıldı.

İlk çıkan tüm modeller kredi kartlı olarak piyasaya sürüldü, hatta ilk başta bir banka ile anlaşan ve reklam yüzü milli bir futbolcumuz olan marka bugün 2-3 cihaz alınabilecek fiyatlara cihazı satmaktan geri kalmadı.

Ancak kredi kartı ile satış yapmayan mükelleflerin talepleri doğrultusunda ilerleyen zamanlarda neredeyse tüm markalar harici olarak pos cihazı bağlanabilen, bağlanmadığı taktirde sadece ödeme kaydedici cihaz olarak kullanılabilen, GİB’e Lan yada GPRS üzerinden veri gönderebilen uygun bütçeli cihazlar üretti. Bu üretilen cihazlar da yeni nesil ödeme kaydedici cihaz tebliğine tabii ki uygun üretildi.

Ve 2020 senesine geldiğimizde kurallar şu şekildedir;

1. Eski nesil ödeme kaydedici cihaz kullanan mükellefler cihazlarının mali hafızası dolana kadar kullanmaya devam edebilirler.
2. Ancak mali hafızası dolan yada arızalanan cihazların hurdaya ayrılıp mükelefin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alması gerekmektedir.
3. Mükellef perakende satış yapıyor, ürünü müşteri adresine götürüyor ve ödemesini müşteri adresinde kredi kartıyla alıyorsa (damacana su satışı, paket yemek servisi, tüp satışı gibi) EFT-POS Özellikli Yeni Nesil Mobil Ödeme Kaydedici Cihaz almak zorundadır.
4. Ancak ve ancak müşteri toptan ticaret yapıyor, müşterisine fatura ile hizmet ifası veya mal teslimi yapıyorsa GPRS özellikli POS cihazı kullanabilir. Perakende satış yapan ve GPRS özellikli POS cihazı kullanan (Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmayan) mükelleflere 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesine göre özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır (konuyla ilgilini bknz.)
5. ÖKC için fiş üst sınırı 2020 senesi için KDV Dahil 1.400,00 Türk Lirası’dır. Bu tutarı geçen hizmet ifası veya mal teslimi için fatura düzenleme zorunluluğu vardır.

Saygılarımızla

Bu arada okumaya değer bir yazı…